Platon'un Mağarasından Kaçış // Escape from Plato's Cave

Please scroll down for English

Platon’un Mağarasından Kaçış 03-24.05.2019 Açılış: 03.05.2019, Cuma 19:00 – 21:00 Originn

Kültür için Alan tarafından desteklenen Monitor, 2019’un ilk sergisinde, Burak Delier ve Avi Krispin’i ağırlıyor. Kapitalist üretim sürecinde, bütünde işleyen sistemin parçasına dönüşerek kaybolan bireye odaklanan Platon’un Mağarasından Kaçış başlığını taşıyan sergi, 3 Mayıs Cuma günü, Originn’de izleyiciyle buluşuyor.

“’Kişi’ (person) sözcüğünün ilk anlamının ‘maske’ olması büyük olasılıkla basit bir tarihsel rastlantı değildir. Daha ziyade herkesin her zaman ve her yerde, az çok farkında olarak belli bir rolü oynadığı gerçeğinin kabulüdür bu. ... Biz birbirimizi bu roller içinde tanırız; bu rollerde kendimizi tanırız.”*

Yansıtan tek bir yüzeyin varlığının, hareketlerin seyrini belirlediği varsayıldığında, bedeninden çıkan emarelerin izleyicisine dönüşen kişinin kendiyle baş başa kalma olasılığından bahsetmek mümkün müdür? Benlik, görebilecek hiçbir göz, yansıyacak tek bir yüzey olmadığında karşılaştığımız mı, yoksa yansıyana karşı yansıyanla birlikte geliştirdiğimiz ayakta kalma biçimi midir?

Çalışmalarını ve yaşamını Amsterdam’da sürdüren İsrail doğumlu sanatçı Avi Krispin’in, There Was a Time When Men Died for Honor isimli videosunda, gecenin geç saatlerinden gün doğumuna dek sürdüğü aracıyla, terk edilmiş bir deponun önünde durup, az sonra bürüneceği rolüyle tutarlı olma adına hazırlık yapan birini izleriz. Dövüş kulübü görünümündeki bu bir araya geliş, gruba dahil olanlar için terapi niteliğindedir. Sosyal statü ve iktidar minvalinde biçimlenmiş toplumsal rollerin gerekliliklerini, buradaki dışavurum tekniğiyle yerine getiren bir grup erkek, öz olduğunu varsaydıkları benliklerine, performans süresince sahip olurlar. Gruptakilerin performans sonucu ulaştıkları öfori hâlini uzaktan izleyen yeni üye ise, henüz vitrinin arkasında durmaktadır.

Yaşamını ve çalışmalarını İstanbul’da sürdüren Burak Delier’in Songs of the Possessed ismini taşıyan videosunda, işyerindeki ilişkilerin yönetiminde kullanılan bir eğitim yönteminden sahne izleriz. Çalışma alanındaki ilişkileri yönetmenin, burada ortaya koyulan üretimden önemli hale geldiğini belirten sanatçının işinde, tepkileri anlık değişen beyaz yakalı çalışanlar, nihai amaca hizmet ettiklerinin farkında olmaksızın, kendileri için geliştirdikleri en doğru stratejiyi uygulamaya alırlar. Çalışanların büründükleri karakterler kimi zaman birbirine düşmanca tavır sergilese de iki tarafın da fayda göreceği konularda anlaşma sağlanabilir. Erving Goffman, bu durumu, karakter dışı iletişimde danışıklık türü olarak ifade eder.**

Bir grubu bir arada tutan ve hareketlerine yön verenin, ideoloji arkasına gizlenen asıl hedef olduğunu*** varsaydığımızda, kişi, herhangi bir gruba dahil olduğunda birey halini koruyabilir mi? Toplumsal beklentilerin hakimiyetinden kurtulup sınırlı özgürlük alanının dışına çıkmak ve performansın sona erme olasılığını sorgulamamız için çağrıda bulunan Platon’un Mağarasından Kaçış, 24 Mayıs’a dek Originn’de ziyaret edilebilir.

*** Escape from Plato’s Cave 03-24.05.2019 Opening: 03.05.2019, Friday 7:00 pm – 9:00 pm Originn

Monitor, supported by Spaces of Culture, hosts Burak Delier and Avi Krispin in the first exhibition of 2019, titled Escape from Plato’s Cave. The exhibition focuses on the person disappearing in the capitalist model of production as s/he becomes a piece of the system that runs smoothly as a whole. The exhibition will be opening for audience’s visit on 3rd of May at Originn.

“The fact that ‘mask’ is the initial meaning of the word “person”, cannot be an ordinary historical coincidence. Rather, it refers to the acception of the fact that everybody plays a certain role more or less consciously anytime, anywhere… We recognize each other in these roles; we recognize ourselves in these roles.”*

Assuming that the presence of a single reflective surface determines the course of movement, is it a possibility that the person who turns into the audience of indications of her/his body can be alone with herself/himself? What is individualism? Is it what we face when there is no eye to see or no surface to reflect or is it a way of survival that we develop against the reflection together with the reflection itself?

Avi Krispin, born in Israel, works and resides in Amsterdam. In her video There Was a Time When Men Died for Honor, we watch someone driving from late at night until sunrise, stopping in front of a warehouse and preparing himself for being consistent with the role he will soon be playing. This gathering like in a fight club is a kind of therapy for group members. A group of men, who fulfill the requirements of their social roles shaped by social status and power with an expressive technique here, are in possession of themselves during the performance. The new member watches from a distance the euphoric state of the group members as a result of the performance, and yet remains behind the scene.

Burak Delier lives and works in Istanbul. In his video Songs of the Possessed, we see a scene from a training used in management of relations in an office. The artist’s work remarks that management of relations in a working area becomes more important than the production itself. The white collar workers, whose reactions change instantly, implement the best strategy they developed for themselves without being aware that they serve the ultimate aim. Although the characters that the workers play may sometimes show hostile attitude towards each other, there can be an agreement on matters of mutual interest. Erving Goffman defines this state as a type of simulation in communication excluding characters.**

Assuming that what holds a group together and directs their actions is the real aim hidden behind the ideology***, can a person retain his individual state when s/he joins a group? Escape from Plato’s Cave makes a call to free ourselves from the domination of social expectations and get outside the restricted area of freedom, and question the possibility of doing away with performance. Escape from Plato’s Cave can be visited at Originn until 24 May.

twitter.com/monitorizmir instagram.com/monitorizmirmonitorizmir.comfacebook.com/monitorizmir

*Robert Ezra Park, Race and Culture, Glencoe, Illinois: The Free Press, 1950, s. 249 (Alıntılayan: Goffman E., Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, (B. Cezar Çev.), 2004, Metis, s. 31) **Erving Goffman, Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, (B. Cezar Çev.), 2004, Metis, s. 185) ***Siegfried Kracauer, Kitle Süsü, (O. Kılıç Çev.), Metis Yay. 2011, s. 135